MOBBİNG ( YILDIRMA AMAÇLI PSİKOLOJİK TACİZ) NEDİR? NE YAPILABİLİR? | 3 yorum:

Mobbing konusunda çok sık sorular almaya başlayınca bu yazıyı yazmaya ve elimden geldiğince ve bilgim elverdiğince yardımcı olmaya çalıştım.

Buyurun lütfen.

1 – Mobbing nedir?

İşverenin veya iş yerinde çalışanların, bir başka kişi veya kişileri, rahatsız edici, ahlak dışı ve sistematik söz ve davranışlarla taciz etme olayıdır.

İş yerinde gerçekleşen, sistematik hale gelen, kasıtlı olarak yapılan ve süreklilik gösteren, yıldırma ve baskı ile kişinin istifa etmesi sağlanarak, tazminatsız işten uzaklaştırma amacı taşıyan, kişinin niteliğinde, sağlığında ve mesleki durumunda zarar doğuran davranışlar mobbing olarak ifade edilir.

Kısacası “Yıldır Kaçır” yöntemidir. Bir kişiyi işten atmak ile uğraşmak yerine, kişiye baskı yapıp istifaya zorlamaktır.

2 - Hangi davranışlar Mobbing olarak adlandırılır?

  a)   Hakaret, kötü muamele, sözlü taciz, iftira, cinsel taciz, fiziksel şiddet yöntemleri kullanılması,

  b)   Kişinin sürekli olarak her yaptığı işin sonunda azarlanması, sürekli eleştirilmesi, devamlı alaya alınması,

  c)   Diğer çalışanlar ile görüşmesi, konuşması, bilgi alışverişinde bulunmasının yasaklanması,

  d) Kişinin yapması gereken işlerin sürekli olarak artırılması ve yapamayacağı görevlerin sürekli olarak verilmesi

  e) Normal çalışma saatleri dışında çalıştırılıp, fazla mesai verilmemesi, 

   f) Çalışanların baskı altında tutularak, izin kullanımlarının sınırlandırılması,

  g) İş yerinde çalışanların ve işverenin işçiyle konuşmaması,

  h) İşveren tarafından, işçiye derdini anlatma fırsatı verilmemesi veya sınırlandırılması,

   ı) Normal mesaisinde hatta fazla mesaisinde bile yetiştiremeyeceği ağır işlerin verilmesi, bunların bitmemesi halinde de, zaten bir işe yaramıyorsun, bir işi bitiremiyorsun, sonuçlandırdığı doğru düzgün bir iş bile yok gibi kişinin, kişiliğini ayaklar altına alacak davranışlar sergilenmesi.

3 - Levent bey, amirim geçen gün, beni yaptığım işten dolayı ilk defa azarladı. Yanımdaki arkadaşlarımda duydu acaba bana mobbingmi yapıldı?

Mobbingin ortak özelliği, bir anda ortaya çıkma şeklinde değil de, uzun süreli ve sistematik olmasıdır. Bazen yöneticiler, bir anlık tepkiyle çalışanı azarlayabilir, yaptığı işi beğenmediğini ifade edebilir. Bu tepkiler sistematik değildir ve sürekli olarak yapılan bir uygulama değildir. Bir anlık kızgınlıkla ve bir anlık hoşgörüsüzlükle yapılan bir davranıştır. O yüzden bu durumda size mobing yapılıyor diyemeyiz.

Mobbing de aylarca devam edecek şekilde, bilerek, isteyerek ve bilinçli bir şekilde kişinin mağdur edilmesi amaçlanır.

3 – Mobbing’i sadece işveren veya yönetici mi uygular?

Hayır. Psikolojik taciz denilen bu uygulamayı, sadece işverenler uygulamaz. Bir çalışanın veya çalışan gurubun, başka çalışanlara da uygulaması mümkündür.

4 – Mobbing uygulayanların amacı nedir?

Kişiyi yıldırıp, diğer arkadaşlarının yanında küçük düşürerek, sürekli yıpratarak, baskı uygulayarak istifaya zorlayıp, ihbar ve kıdem tazminatını ödemeyerek, işten çıkarılmasını sağlamaktır.

5 – Mobing sebebi ile istifa dilekçemi imzalayıp ayrılsam tazminat alabilirmiyim?

İş kanunumuz gereği istifa eden yani işten kendi isteği ile ayrılan çalışan , kıdem tazminatını ve ihbar tazminatını alamaz. Hatta istifa ederek işten ayrıldıkları için, işsizlik sigortasında da yararlanamazlar.

6 - Mobbinge uğrayan kişiler ne yapmalı?

Mobinge maruz kalan işçinin; Tazminat talebi, İşçi tarafından haklı nedene fesih, Eşit davranma borcuna aykırılık ve Ayrımcılık tazminatı istemesi gibi hakları vardır. Ama leventerkoc.com’da yer alan bu tür diğer yazılarımda da ifade ettiğim gibi, haklarınızı alabilmeniz için bunları  K-A-N-I-T-L-A-M-A-N-I-Z   G-E-R-E-K-L-İ-D-İ-R. Ancak o zaman iş akdinizi haklı nedenle fesih edip, iş mahkemesine dava açıp, kazandığınızda tazminatınızı mahkeme kararı ile alabilirsiniz

Peki mobbing konusunda hakkımı nasıl arayabilirim?:

  a)  Mobbing yapan kişiye açıkça duruma itiraz ettiğinizi söyleyin, taciz edici söz ve davranışlarını durdurmasını isteyin. Yanınızda güvendiğiniz ve gerekirse tanıklık edebilecek bir iş arkadaşınız bulunsun.

  b) Olayları, verilen anlamsız emirleri ve uygulamaları yazılı olarak tarih ve saatleri ile kaydedin.

  c) İlk fırsatta zorbayı yetkili birine rapor edin, eşitiniz ise üstünüze, üstünüz ise yönetim kuruluna, patronlara, insan kaynaklarına durumu açıkça ve kaynakları le bildirin.

  d)  Hukukumuza göre doktor raporu aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir ve bu mobbing davalarında çok kuvvetli bir delildir. Psikolojik destek alıp, özellikle üniversite hastanelerinden alınan sağlık raporu ve kullandığınız ilaçlar ile mobbinge uğradığınızı belgeleyin. Alacağınız psikolojik destek, ruh sağlığınız için yardımcı olacaktır ve kanıt oluşturacaktır.

  e) Psikolojik veya cinsel tacizi, mahkemede görsel ve yazılı belgeleri ile veya şahitler ile muhakkak belgeleyin.

  f) İş arkadaşlarınız ile durumu paylaşın, onlarda aynı şekilde rahatsız olabilirler, grupça başvurmanız daha etkili olabilir.

    g)Çalışma bakanlığının ALO 170 mobbing izleme merkezi  şikayet  hattını  kullanarak, şikayetinizi iletin.

  h) Mobbinge uğradığınızı ve sizi bu psikolojik tacizi uygulayanları bağlı olduğunuz ildeki, Çalışma İl Müdürlüğü’ne şikayet edin. Bu sayede durumun tespit edilmesini ve teftiş edilmesini sağlayabilirsiniz.

7 – Mobbing uygulamaları sebebi ile iş yerimden ayrılmak zorunda kaldım. Ama bu konuda elimde ne bir belge nede tanık var. Alamadığım haklarımı nasıl alabilirim?

Mobbinge uğrayan çalışanların bu durumu yazılı ve görsel deliller ile ve şahitler ile kanıtlaması gerekmektedir. Yani bana şunlar şunlar yapılıyordu deyip kanıt göstermezseniz bir hak iddia edemezsiniz.        

Mobbing yolunu seçen ey işverenler ve amirler hatta çalışma arkadaşları, kısacası zorbalar bilin ki :

6098 sayılı Borçlar Kanununun 417.maddesi ile işçinin kişiliğini koruma borcu düzenlenmiş ve “işverenler, işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacize uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlü tutulmuştur.” hükmüne yer vermiştir. 

Mobbinge uğrayan işçi, mobbing yapan yöneticiyi dava edebilir ve manevi tazminat talebinde bulunabilir. Yargıtay’ın bu tip davalarda daha önce önemli miktarlarda, manevi tazminat ödenmesine karar verdiği bilinmelidir. Zorbalar duydunuz mu?

İş kanunun 5.maddesi, eşit davranma borcu ve buna aykırı yaptırımları düzenlemiştir. Buna göre: ”İş ilişkisinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayırım yapılamaz. Bu ayrım yapıldığı takdirde, ”işçi, dört aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir.” Şeklinde ayrımcılık tazminatı düzenlemiştir.Bu tazminatı da işverenin ödemesine hükmetmiştir.

Bu yazıdaki amacım;

İşverenlerin kötü niyetli yöntemlere başvurmaması gerektiğini ve başvuranların da anında cezalandırılması gerektiğini hatırlatmak ; 

İşçilerin de bu davranışlara karşı uyanık olmasını sağlamaktır.

Ey işçi ve memur arkadaşlarım yeter ki  elinizde sağlam kanıtlar olsun.Gerisi kolay.

Şimdi biraz rahatlamaya ne dersiniz?
Dertlisiniz sıkıntılısınız ve çözüm arayışı içerisindesiniz biliyorum ama bedeninizin biraz da olsa rahatlamaya ihtiyacı var.

Şimdi sizden bir şey rica edeceğim.Sırasımı şimdi demeyin uygulayın lütfen olurmu?

-Hava güzel ise ve ortam müsaitse pencereyi açıp bulunduğunuz ortama bol oksijen girişini sağlayın. 

-Arkanıza yaslanıp,gözlerinizi kapatın.
-Burnunuzdan derin bir nefes alın ve yine burnunuzdan bu nefesi uzun bir sürede yavaş yavaş bırakın.(Bunu 3 kez tekrarlayın)
-Şimdi tekrar derin bir nefes alıp tutun,oturduğunuz yerde,ayaklarınızı,ellerinizi öne doğru uzatıp tüm vücudunuzu kasın. Tuttuğunuz nefesi yavaş yavaş verin.
-Tekrar derin bir nefes alıp tutun ve kollarınızı,karnınızı,omzunuzu,yüz kaslarınızı,tüm bedeninizi kasın kasın kasın ve nefesiniz ile birlikte bırakın.
-Kaslarınızın gevşek,bedeninizin rahat olduğunu hissedin.
-Gözleriniz kapalı bir şekilde bir süre daha ama lütfen olumsuz şeyler düşünmeden sessizce kalın.
-Kendinizi hazır hissettiğinizde doğrulun. 

'Sabret! Siteme, ister isen hüsn-i mükâfât 
Fikr eyle ne zulm eylediler Yûsuf'a ihvân 
Zâlimlere bir gün dedirtir Kudret-i Mevlâ 
Tallâhi lekad âsereke'llâhü aleynâ.'

Bu konuda bir faydam oldu ise ne mutlu leventerkoc.com'a

devamı »